Van một chiều là một thiết bị quan trọng của đường ống, giúp bảo vệ các thiết bị của đường ống như là máy bơm, ống dẫn, bình chưa …van một chiều dùng để ngăn cản lưu chất đi theo chiều ngược lại, có nghĩa là điều chỉnh lưu chất đi theo 1 chiều nhất đinh.
Van một chiều trong công nghiệp
Hãy nghĩ xem khi một máy bơm đang bơm bị tuột áp, lưu chất sẽ có xu hướng quay ngược lại máy bơm sẽ ảnh hướng lớn đến máy bơm. Ngoài ra van một chiều còn ngăn ngừa sử cố rò rỉ lưu chất
Thông thường van một chiều thường có 2 dạng chính, là dạng van trượt và van cửa xoay
Xem thêm: Van cổng trong công nghiệp
Khi lắp đặt thì van một chiều dạng trượt chỉ có thể lắp trên đường ống nằm ngang
Về lắp đặt đối với van 1 chiều dạng cửa là có thể lắp trên đường ống nằm ngang hoặc đứng
Ký hiệu thiết kế đường ống
Khi đọc bản vẽ đường ống, điều quan trọng nhất phải biết được ký hiệu đường ống như thế nào
Ký hiệu van 1 chiều trong mạch thủy lực khí nén
Cấu tạo và nguyên lý
- Cấu tạo
Chốt quay:
Chốt quay là một chốt cố định , làm tâm quay cho đĩa van, khí lưu chất chảy qua, áp lực sẽ đẩy đĩa van đi lên. Và cân sẽ quay quanh chốt quay
Đĩa van:
Đĩa van là bộ phận đóng mở lưu chất, khi áp lực lưu chất đi qua sẽ đẩy đĩa van mở và khi áp lực lưu chất qua ngược lại sẽ đẩy đĩa van đống lại
Vòng làm kín:
Vòng làm kín là bộ phận giúp đĩa van khít với thân van , không để lưu chất rò rỉ
Thân van:
Thân van là bộ phận kết nối các chi tiết lại với nhau, liên kết van với đường ống, liên kết đĩa van với thân van, và là bộ phận chịu áp lực từ lưu chất
- Nguyên lý
Nguyên lý của van 1 chiều là, khi có tác động áp lực từ lưu chất theo chiều thuận thì van sẽ tự động mở, khi tác động ngược lại thì van sẽ đống, lưu chất không thể quay ngược trở lại
Phân loại
Van 1 chiều dạng trượt
So với các dạng van khác, van 1 chiều dạng trượt có cấu trúc đơn giản hơn nhiều. Nhờ cấu trúc đơn giản van nước một chiều dạng trượt đảm bảo độ tin cậy khi làm việc, nhưng cũng vì thế mà van dạng trượt dễ bị tắc nếu chất lỏng cần không được lọc kỹ.
Về mặt cấu trúc van dạng trượt luôn đảm bảo trục đường ống dẫn vuông góc với trục của mặt đế đỡ. Thường thì phần tử trượt nằm trên đĩa đỡ nhờ chính khối lượng của nó, nhưng như vậy luôn phải đảm bảo van được lắp đặt nằm ngang. Để đảm bảo van dạng trượt có thể lắp trên đoạn ống nằm đứng, người ta sử dụng lò xo làm phần tử hỗ trợ kẹp chặt. Một phương án khác có thể sử đụng là thay đổi cấu trúc van: van 1 chiều bi trượt. Loại van này chỉ được sử dụng ở đường ống nhỏ.
Van 1 chiều dạng cửa xoay
Điểm đặc trưng của van dạng cửa xoay đó là trục của mặt đế đỡ luôn trùng với trục đường ống dẫn chất lỏng-khí. Khi không có dòng chất lỏng-khí tới van, mặt đế đỡ được đóng kín bởi cửa xoay. Khi có dòng chất lỏng-khí tới van, cửa xoay quay quanh trục tạo khe hở cho phép chất lỏng-khí đi qua van. Khi ngắt dòng qua van cửa xoay quay trở về vị trí đóng nhờ khối lượng của chính nó.
Ở dạng van nằm ngang, trục quay của cửa xoay được thiết kế cao hơn so với trục đường ống, để đảm bảo cửa sập quay về vị trí đóng khi không có dòng. Tại thời điểm ngắt dòng qua van, cửa xoay từ vị trí mở quay về vị trí đóng, với những van có kích thước lớn, có thể tạo ra va đập thủy lực giữa cửa xoay và mặt đế đỡ.
Để khắc phục sự cố đó người ta phân 2 trường hợp. Phân loại Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của van một chiều
– Không cần khắc phục: Là khi đường kính cửa sập nhỏ hơn 400mm, khi đó va đập không gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng làm việc của van và hệ thống.
– Cần khắc phục: với những van 1 chiều ở thiết bị chuyên dụng cần gia công phần va chạm của cửa sập đủ mềm và nhẵn. Gắn các thiết bị giảm chấn, tay đòn lên cửa xoay. Ưu điểm cửa loại van này so với các loại van khác là có thể đảm bảo khả năng làm việc với đường kính ống dẫn lớn, chất lỏng thô (Nhiều tạp chất, chưa được lọc kỹ).
Van 1 chiều dạng bích
Van dạng bích đem lại hiệu quả cao về mặt kỹ thuật với ưu điểm chính làm giảm chiều dài lắp van và chi phí lắp ráp.
Van nước một chiều dạng bích có 2 loại: Đĩa bích lò xo, cửa đôi.
Sự khác biệt cơ bản của Van dạng bích với các van chiều khác là không sử dụng các mặt bích để nối van với đường ống dẫn. Nhờ đó mà khối lượng Van giảm 5 lần, và độ dài lắp ráp van giảm 6-8 lần so với các van 1 chiều khác.
Phần tử làm việc của van dưới tác dụng của dòng chất lỏng-khí di chuyển dọc theo hướng chảy và tạo ra khe hở cho phép dòng chất lỏng qua van. Van dạng bích có thể lắp đặt theo cả phương ngang và phương đứng.
– Đĩa bích lò xo: Nguyên lý hoạt động tương tự với nguyên lý hoạt hoạt động của Van tecofi bi trượt. Sử dụng đĩa bích lò xo nhằm mục đích tiết kiệm chiều dài lắp van, và khối lượng van. Kích thước đĩa bích lò xo 15-200mm.
– Dạng cửa đôi: Kích thước 50-700mm. Sử dụng van 1 chiều dạng cửa đôi để ngăn ngừa va chạm thủy lực.
Cập nhật lúc 19:27 – 01/03/2018